Balıklar Su içermi?

Tatlısu ve deniz balıklarında ozmo-regülasyon
Ünlü bir Alman şarkısının sözlerinde geçer: "Hayvanlar neden gözyaşı dökmez? Denizin tuzu nereden gelir?" Herkesin kolayca aklına gelecek, ama cevaplaması o kadar kolay olmayan sorular...
Resim 1: Hem tatlı, hem de tuzlu suda yaşayabilen evrim harikalarından Scatophagus argus
 
İnsan, hayvan veya bitki- bütün canlıların bedeni %60-80 oranında su içerir. Her canlı, hayatta kalabilmek için vücudundan eksilen suyu bir yolunu bulup tamamlamak zorundadır. Birçok organizma haftalarca açlığa dayanabilir, ama hiç su almadan birkaç günden fazla yaşayabileni çok azdır. Kurbağa gibi, hem karada hem de suda yaşayan nemli ortamlara uyum sağlamış canlılar derilerinden çok çabuk su kaybederler. Bu yüzden de sürekli suya yakın olmak zorundadırlar. Buna karşılık da, bir kez suya girdiklerinde vücutları, deri üzerinden suyu sünger gibi emerek nem oranını gereken düzeye getirir. Fakat biz insanlar suyu derimizden, örneğin banyo çıkışı ıslak havludan içemeyiz. Aynı şekilde diğer memeliler, kuşlar ve sürüngenler idrar, solunum veya bazen terle de kaybettikleri suyu karşılamak için aktif olarak su içmek zorundadırlar.
Peki balıklar ne yapar? Yeterli suyu bulmakta nasıl olsa zorluk çekmezler diye düşünebiliriz ama bu düşünce sadece tatlı su balıkları için geçerlidir. Hatta tatlı su balıklarının başları, istemeden aldıkları ve sürekli dışarı atmak zorunda oldukları fazla suyla derttedir. Sorun, içerdiği elektrolitler, şekerler, amino asitler, üre ve diğer moleküller yüzünden vücut sıvılarının içinde yaşadıkları suyun tuzluluğuna göre daha konsantre (hypertonia) olmasından kaynaklanır. Dışarıdan içeriye doğru oluşan ozmotik basınç, deriden ve solungaçlardan sürekli içeri doğru suyun sızmasına neden olur. Hatta o dereceki, balık fazla suyu böbrekleri üzerinden süzüp aktif olarak dışarı atmasa balon gibi şişip patlayabilir.
Okul günlerimizde yaptığımız ozmoz deneylerini hatırlayın. Sucuk zarı gibi yarı geçirgen bir zarın bir tarafında az tuzlu su, bir tarafında da çok tuzlu su olsun. İki taraftaki konsantrasyonlar dengelenene kadar, az konsantre olandan çok konsantre olan tarafa belli bir basınçla saf su geçişi olacaktır. Yarı geçirgen zarların özelliği, suyu geçirip saf suyu geçirmemeleridir. Balıkların derisi de işte bu ozmoz denilen fizyo-kimyasal oluşuma aracılık yapan yarı geçirgen zarlar sınıfına girer.
 
Resim 2:
Vücudundaki tuz dengesini koruyabilmek için sürekli su içmek zorunda olan deniz balıklarından Çizgili Tang, Acanthurus lineatus
Denizde ise durum tam tersidir! Tuzlu deniz suyu, deniz balıklarının vücut sıvılarına kıyasla daha konsantredir. Buradaki içeriden dışarı doğru yönlenmiş ozmotik basınç (hypotonia), balığın sürekli su kaybetmesine neden olur. Eğer bu eksilen suyu tamamlamanın bir yolunu bulamamış olsalardı, koskoca denizlerde susuzluktan ölürlerdi.
Deniz balıkları aktif olarak sürekli su içmek zorundadırlar. İçtikleri suyun vücutlarındaki elektrolitik dengeyi bozabilecek fazla tuzunu solungaç bölgelerindeki özel bezlerden dışarı atarlar. Bu kaçınılmaz fazla tuzu atma işlemi de, tatlı su balıklarının fazla suyu atmaları gibi balığa yüklüce bir enerjiye malolur. Bu aktif su içmenin yanında deniz balıkları, su kaybını en aza indirmek için böbreklerden atılan su miktarını en aza indirmişlerdir; tatlı su türlerine göre 10-100 kat daha az idrar bırakırlar.
Köpek balıkları ve vatozlar (denizde yaşayan bazı kedi balığı türleri) yüksek tuz konsantrasyonlu vücut sıvılarıyla deniz balıkları arasında çok özel bir yer tutarlar. Bunların iç ozmotik basınçları, deniz suyuna adapte olmuştur. Büyük miktarda üreyi ve diğer ozmotik basınç yaratabilecek maddeleri, su kaybetmemek için uzun süre vücutlarında tutabilirler. Hatta bazıları bunu daha da abartarak kanlarını denizden daha tuzlu hale getirmişlerdir. Böylece dışarıdan içeri sızan fazla suyu tekrar dışarı atmak zorunda kalırlar.
Yumurtlamak için denizden nehirlere, yani tatlı suya giden Somon balıkları ve tatlı sudan deniz giden yılan balıkları (eel) çok farklı bir kategoriye girerler. Bunlar, ozmoregülasyon açısından doğanın harikalarıdır. Göçlerinin bir bölümünde su içerek, bir bölümünü de fazla suyu dışarı atarak geçirdiklerini bir düşünün...

Tanganyika Araştırması

ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3FONT size=6/FONT/FONT /ADDRESS ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3FONT size=6Ç/FONTstrongiklitler hakkında yapılan araştırmalar, ço...

Akvaryum Kimyası

SPAN =bredstrongFONT color=#d94600AKVARYUM KİMYASI /FONT/strong PAkvaryum suyunun hazırlanması/SPANFONT size=2 BRŞehir sularında bulunan klor ve ağır metaller bitki ve balıklar için zehirlidir. Bu suyun ilk önce akvaryum için uyg...

Az bilinen Zeolit ( Filitre malzamesi)

ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif size=3strongAz bilinen ve kullanılan filitre malzemelerinden Zeolit hakkında bir kaç, bulduğum bilgiyi paylaşmak isterim. Akvaryumcularda satılan paket malzemerldense doğal zeolit bulunu...

Leptosama'yı Tanıyalım

ADDRESSSPAN style=FONT-SIZE: 10pt; FONT-FAMILY: Verdana; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-ansi-: TR; mso-fareast-: TR; mso-bidi-: AR-SAFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif s...

Stress ve Balık İlişkisi

ADDRESSstrongSPAN style=FONT-SIZE: 10pt; COLOR: black; FONT-FAMILY: 'Trebuchet MS'FONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serifFONT size=5FONT color=#ff6600FONT size=7S/FONTtres ve Balık İlişkisi:?:namespace prefix = o ns = u...

Tropheuslarda Üreme

ADDRESS =Msonormal style=MARGIN: 0cm 0cm 0ptSPAN style=FONT-SIZE: 10pt; COLOR: black; FONT-FAMILY: VerdanaFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#ff0000 size=5strongUIMG height=150 src=http://img221.imageshack.u...

Frontoza Üreme

H4 style=TEXT-ALIGN: justify =MsonormalSPAN style=FONT-SIZE: 12pt; mso-bidi-font-size: 10.0ptFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serifFONT size=2SPAN style=mso-tab-count: 1     IMG height=416 ...

Leleupi Türleri

DIV /DIV DIV align=center ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#cc9900 size=5strongULamprologus Leleupi:/U/strong/FONT/ADDRESS/DIV DIV /DIV DIVIMG height=150 src=http://img411.i...

Biyolojik Yükleme

ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serifFONT size=5strongUFONT color=#ff0000SPAN =mw-lineFONT size=6B/FONTiyolojik yükleme/SPAN /FONT/U/strong/FONT/FONT/ADDRESS DIV =thumb tright /DIV ADDR...

Brichardi'yi Tanıyalım

ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif size=3strongFONT size=5/FONT/strong/FONT /ADDRESS ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif size=3strongFONT size=5T/FONTangayika gölünün ay kuy...

Cinsiyet Ayrımı

SPAN style=FONT-SIZE: 9pt; COLOR: black; FONT-FAMILY: Verdana ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#ff0000 size=5strongUFONT size=7C/FONTinsiyet Ayrımı:/U/strong/FONT/ADDRESS ADDRESS /ADDRE...

Nitratla Mücadele

ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#ff0000 size=5strongUAkvaryumlarımızın Baş Belası Nitrat/U/strong/FONT/ADDRESS ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif /FONT/ADDRESS ADD...

Biyolojik Filitrasyon

DIV align=centerBBİYOLOJİK FİLTRASYON IBR(Akvaryumdaki Azot Döngüsü ve Bunun Sağlanması) /B/DIV DIV align=leftBRBiyolojik filtrasyonun amacı; akvaryumda oluşan toxic (zehirli) maddeleri, bir kısım bakteriler aracılığı ile zehirsiz ya d...

Calvusda Üreme

FONT color=#4169e1 size=2 DIV /DIV DIVSPAN style=FONT-SIZE: 12pt; FONT-FAMILY: 'Times New Roman'; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-ansi-: TR; mso-fareast-: TR; mso-bidi-: AR-SASPAN style=TEXT-DECORATION: n ...

Tropheus'u Tanıyalım

DIV align=center TABLE =MsonormalTable style=WIDTH: 95%; mso-cellspacing: 0cm; mso-padding-alt: 0cm 0cm 0cm 0cm cellSpacing=0 cellPadding=0 width=95% border=0 T TR style=mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-lastrow: ...

Calvuslarda Cinsiyet Ayrımı

P align=centerstrongAltolamprologus compressiceps (gold )BRBR/strongSPAN style=TEXT-DECORATION: underlinestrongErkek/strong                 &n...

Nitrit - Nitrat Döngüsü

P style=MARGIN: 0cm 0cm 0pt =MsonormalSPAN =notlar1SPAN style=FONT-SIZE: 11ptFONT color=#333333Hani şu ünlü Unitrit-nitrat döngüsü/U denen olayı duymuşsunuzdur. Fakat bu döngüyü duyduğumuzda genelde aklımıza su üstünde göbeği...

Tropheus Türleri

ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#330033 size=5strong      IMG height=936 src=http://img49.imageshack.us/img49/2131/tropheusmapdz2.jpg width=714 border=0 border=0/strong/FONT...

Kendi Tasarımım Strafordan Arka Fon ve Gizli Mini Sump

P style=MARGIN: 0in 0in 0pt; FONT-FAMILY: Verdana,Arial,Helvetica,sans-serifFONT size=2SPAN/SPANstrongProjeyi yapan : /strongVolkan UrasBR/FONT/P P style=MARGIN: 0in 0in 0pt; FONT-FAMILY: Verdana,Arial,Helvetica,sans-serifFO...

Balıklarda 5 Duyu

ADDRESS style=MARGIN: 3.75pt 0cm 0pt; white: FONT color=#ff6600FONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif size=5strongBalıklarda İşitme:/strong/FONT/FONT/ADDRESS ADDRESS style=MARGIN: 3.75pt 0cm 0pt; white: FONT color=...

Calvus Türleri

ADDRESSFONT color=#cccc33FONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serifFONT size=5strongUGold head:/U /strong/FONT/FONT/FONT/ADDRESS ADDRESS /ADDRESS DIVIMG height=190 src=http://img408.imageshack.us/img408/...

Calvusu Tanıyalım

FONT color=#4169e1 size=2 DIVIMG height=481 src=http://img79.imageshack.us/img79/2015/calvusssmallnn3.jpg width=640 border=0 border=0/DIV DIVYakışıklı değil ama karizmatik. Compressiceps'i tanımlamak için en iyi cümle bu olur sanırım....

Balıklarda Cinsiyet Değiştirmek

PArkadaşlar Yaptığım araştırmaya göre balıklarda sıcaklığın cinsiyet değişiminde hiçbir etkisi olmadığı sadece iyi bir gelişimde önemli rol oynadığını öğrendim. ( Kaynak= Ege Üniversitesi Su Ürünleri )/P PCinsiyet değişimi  için 3 yöntem ...

Balıklarda Pigmentasyon

P style=MARGIN: 0cm 0cm 0pt =MsonormalB style=mso-bidi-font-weight: normalSPAN style=FONT-SIZE: 10pt; COLOR: black; FONT-FAMILY: VerdanaCanlılarda pigmentasyon (renklenme), pigment denilen özel renk maddeleri tarafından gerçekleşti...

Tanganyika Gölü

H1Tanganyika gölü/H1 PIMG height=213 src=http://img201.imageshack.us/img201/9950/maptanganyidsfgsdy0.jpg width=272 border=0 border=0/P P           Baykal Gölü'nden sonra dünyanın iki...

Leptosoma Türleri

DIV /DIV DIV align=center ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#3366cc size=5strongULeptosoma:/U/strong/FONT/ADDRESS/DIV DIV /DIV DIVIMG style=WIDTH: 192px HEIGHT: 141px height...

Brichardi Türleri

DIV /DIV ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#ffcc33 size=5strong             UBrichardi:  /U/strong/FONT    &nbs...

Leleupi'yi Tanıyalım

ADDRESSFONT color=#000000FONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif color=#000000 size=3strong BRFONT size=5UTanıyalım:/U/FONT/strong/FONT/ADDRESS ADDRESSFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serif colo...

Eş Tutma ve Üreme

ADDRESS /ADDRESS ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3strong1-Yavrularına kendileri bakmaları,yavrularını yememeleri, aileci balık olmaları nedeniyle bricardilere içimde heves uyandı./strong/FONT/ADDRESS...

Spiriluna Nedir?

ADDRESSFONT size=3FONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serifstrongFONT color=#ff0000 size=4FONT size=6S/FONTpirulina nedir?/FONTBRBRSpirulina mavi-yeşil alglerden mikroskobik bir yosun türüdür. BRBRProteinler, mineralle...

Balıklar Su içermi?

ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3strongTatlısu ve deniz balıklarında ozmo-regülasyon BRÜnlü bir Alman şarkısının sözlerinde geçer: Hayvanlar neden gözyaşı dökmez? Denizin tuzu nereden gelir? Herkesin kolayca ak...

Frontoza Türleri

Frontozalar (Cyphotilapia Frontoza) Tanganyika gölünde bulundukları yerlere göre başkalaşım geçirmişler ve bulundukları yerlerin adlarıyla anılmaya başlanmışlardır. DIVIMG height=787 src=http://img293.imageshack.us/img293/1207/frontosahari...

Frontoza'yı Tanıyalım

H4 style=TEXT-ALIGN: center align=centerFONT face=Georgia, Times New Roman, Times, serifFONT size=2SPAN style=COLOR: blueCYPHOTILAPIA FRONTOSANIN BAŞARILI BAKIM VE ÜRETİMİ/SPANSPAN style=COLOR: blue; TEXT-DECORATION: none;...

15 Dakikada İç Filitre. Maliyet 2 YTL

PArkadaşlar küçük yavru akvaryumum için 10sene önce kullanılan filitre sistemi aklıma geldi ve 10-15 dakikada yaptım. Performansı gayet güzel. Havalandırmadada etkili. Şuan işde olduğum için akşam fotoğraf ekliycem./P PPlastik şokella kabının ...