Calvusu Tanıyalım

Yakışıklı değil ama karizmatik. Compressiceps'i tanımlamak için en iyi cümle bu olur sanırım. Yanlamasına basık, dikine çizgili ve noktalı bir vücut, eğimli bir kafa, kalkık bir burun ve koca bir ağız. Çoğu hobicinin sarı calvus olarak bildiği bu balıklar aslında calvus değil compressiceps türüdür. İkisi de Altolamprologus cinsi olsa da onları 2 farklı tür yapan yapısal farklılıklar varıdır. Compressicepsin çenesi daha kısadır ve en belirgin özelliği burnu yukarıya doğru dönüş yapar, oysa ki calvusların daha uzun ve eğimli yüzü vardır, eğimin bittiği yerde yukarıya doğru bir dönüş yoktur. Ayrıca compressicepsin çizgileri daha net ancak noktaları calvusa göre daha az belirgindir. Renk dışındaki bu tip belirgin özellikler yüzünden compressicepsleri sarı calvus olarak adlandırmamak gerekir. Calvusun sarı varyasyonu; yani sarı calvus da mevcuttur, ancak compressicepsler gibi burunları kıvrımlı değil, noktaları daha belirgin ve çizgileri daha siliktir. Bununla birlikte compressicepsin siyah varyasyonu da bulunmaktadır. Yani anlayacağımız türü belirlerken asıl olan renk değil biçimdir.

Calvus sadece gölün güney batısında (Kongo ve Zambia arası) bulunur. Compressiceps ise gölün çoğu bölgesinde görülür. Enteresan bir şekilde ne kadar açık renkli olursa olsun compressicepslerin tümü doğada derindeyken oldukça koyu renge sahiptir. Chaitika Burnu'ndan çıkan Kırmızı Compressiceps'in bile derinlerde oldukça koyu renge sahip olduğu görülmüştür. Ancak oldukça sığ yerlere geldiğinde rengini açar.

İlk ihraç edilen compressiceps ülkemizde de oldukça popüler olan Red Fin'dir. Daha sonra adından en çok söz ettiren compressiceps olan Gold Head; Zambia ve Tanzanya arasından çıkartılmıştır. 1989 yılında Brichard Turuncu Compressiceps'i keşfetmiştir ancak bu tür ne yazık ki hobicilere ulaşacak kadar üretilip ihraç edilemedi.

Compressiceps'in pekçok varyasyonu bulunmakta. Bunlardan bazıları; Red Fin, Kırmızı Yüzgeç Gold Head, Altın Kafa Gold Face, Altın Yüz Fire Fin, Ateş Kuyruk Black, Siyah Sumbu Crocodile Island, Timsah Adası.

Bu varyasyonlardan en farklısı Sumbu'dur. Sumbular kabuklara yumurtlar ve Compressiceps Shell (Compressiceps Kabuk) veya Altolamprologus sp. Sumbu olarak adlandırılırlar. Sumbu'nun erkekleri diğer varyasyonlara göre daha küçük olur, bu da onlara diğer compressicepslerin erkeklerinin aksine küçük kabuklara girme şansı verir.

Yapılan en büyük hatalardan biri yanlış varyasyonları birbiriyle çiftleştirmektir. Bu yüzden yerli üretim compressicepslerin çoğu bir varyasyona ait değil. Beslediğimiz balıkların nereden geldiğini, varyasyonunu iyi bilip, balığın eşini ayrı yerden alacaksak ona göre seçmek gerekir. Kırma yavruları olan hobici bunları asla dağıtılmamalıdır.

Compressiceps basık sözcüğünden gelmektedir. Bu basıklık onların dar alanlara girmesini kolaylaştırmasının yanı sıra, istediğinde görünmesini de oldukça zorlaştıracak özelliktedir. Compressicepsler kayaların oyuklarındaki ve etrafındaki omurgasızları, yavruları, hatta genç balıkları avlayarak beslenirler. Avını gördüğü an gözleri ona kilitlenir, vücudunun arkasını yavaş yavaş yukarı kaldırarak ceylanları bekleyen bir kaplan gibi beklemeye geçer. Hedef yeterince yaklaşınca (yaklaşık 10cm kadar) avının üzerine ok gibi fırlar. Onları doğadaki gibi etçil beslemek gereklidir. Her türlü canlı ve dondurulmuş bol proteinli yem verilebilir. (Memelilerin sakatatlarını vermemeye özen gösteriniz.) İri ağzını yemlenmek için kullandığından compressicepsin bulunduğu akvaryumda 3cm'den küçük boyda balık beslemek uygun değildir. Tank arkadaşı olarak yanlarına diğer kabukta yaşayan Lamprologiniler, Leleupi, Frontosa hatta bazı Malawi ve Victoria Cichlidleri koyulabilir. Dikkat edilmesi gerekenler fazla hareketli olup compressicepsi rahatsız etmemeleri, fazla narin olmamaları ve etçil olmalarıdır. Compressicepsleri 1.5 sene kadar kum kelebekleri ve leptosomalarla aynı akvaryumda besledim. Eğer compressicepsi kum kelebeği ve furcifer gibi kum cichlileriyle beraber beslemek istiyorsanız yeterince geniş tabanınızın olması gerekiyor. Akvaryumunuzun bir köşesine kayalar ve kabuklar koyarsanız compressicepsler o bölgeden ayrılıp kumluk bölgeye gitmiyorlar ve küçük kavgalar dahi çıkmıyor. Leptosomalar için aynı şeyleri söyleyemeyeceğim. Akvaryum yüksek olursa (bende yükseklik 65cm'di) compressiceps ve leptosoma gündüz boyunca birbirleriyle hiç muhattap olmuyor, ancak leptosomalar gece uyumak için compressicepslerin bölgesine iniş yapabiliyor. Bu da ısırıklar sonucu özellikle küçük boydaki leptosomaların gözsüz ve ağzı burnu eğri olmasına neden oluyor.

Compressiceps erkeği 15cm, dişisi de 9cm boyuna gelebilir, eğer 1 erkek 3-4 dişi balığınız varsa 100 litrelik akvaryumlar rahatlıkla yetecektir. Compressicepsler akvaryumda salına salına yüzmeyi seven balıklar değildir, genellikle bölgesinin başından ayrılmaz. Fakat daha büyük topluluk tanklarında bakılacaksa 350 litreden aşağı bir tankta bakılması sorun yaratacaktır. Örneğin normalde Leleupi ile problemsiz geçinen compressiceps, dar alanda bölge koruması nedeniyle leleupiyle ciddi kavgalar edebilir bu yüzden compressicepsi barındıran bir karma tank en az 350 litre olmalıdır.

Balığı akvaryuma koyduğunuz zaman birkaç gün etrafta görünmeyebilir. Çıksın diye yem verip su şartlarını bozmak yerine sabırla beklemenizi öneririm. Bazı compressicepsler çabuk alışsa da özellikle büyük boyutlu balıkların alışması zor olmakta. pH seviyesini 8-8.5, sıcaklığı ise 25 C civarı tutunuz. Compressicepsler yüksek sıcaklığı hiç sevmezler, dayanmakta zorluk çekerler.

Compressicepsler başka bir balık onları ısırmaya çalıştığında ağzıyla veya vücudunu kıvırıp, kafasını kaldırıp yanını dönerek cevap verir. Ağzıyla cevap vermesi diğer cichlidlerde de görülen bilindik bir tepkiyken, vücudunu çevirmesinin farklı bir nedeni vardır. Compressiceps'in pulları diğer türlerin pullarına göre daha kalındır, o da bu özelliğini kullarak kendisini ısıran balığın dudağına sert pulları ile zarar vermeye çalışırken kendini de korumuş olur.
Yazan: Refet Ali YALÇIN

YORUM YAZ

Tanganyika Araştırması

21 Ocak 2007

ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3FONT size=6/FONT/FONT /ADDRESS ADDRESSFONT face=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif size=3FONT size=6Ç/FONTstrongiklitler hakkında yapılan araştırmalar, ço...